Το αντικείμενο του ερευνητικού έργου έχει ως πρωταρχικό στόχο την τεκμηριωμένη αποτύπωση και αποτίμηση της άμεσης και έμμεσης επίδρασης των χρηματοδοτήσεων του ΙΚΥ στους νέους ερευνητές, τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά των υποτροφιών και των υποτρόφων από το 2005 μέχρι και το 2018. Η συγκεκριμένη αξιολόγηση εντάσσεται στην προσπάθεια του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), να αποτυπώσει το ρόλο των υποτροφιών διαχρονικά στη διασύνδεση των υποτρόφων του με τη διεθνή και την ελληνική αγορά εργασίας.
Από την έρευνα παράχθηκα δείκτες που αφορούν τα χαρακτηριστικά των υποτρόφων για την εκπαίδευση και την επαγγελματική τους πορεία και εξέλιξη, τα χαρακτηριστικά των υποτροφιών και των τομέων έρευνας και το γενικό προφίλ των υποτρόφων του ΙΚΥ. Ειδικότερα, το σύνολο των δεικτών που παρατίθενται, παρουσιάζονται στις κάτωθι ενότητες:
- Το προφίλ των υποτροφιών διαχρονικά
- Γενικά χαρακτηριστικά (προφίλ) των υποτρόφων του ΙΚΥ
- Προφίλ εκπαίδευσης των υποτρόφων ΙΚΥ
- Προφίλ επαγγελματικής σταδιοδρομίας (εργασίας)
- Χαρακτηριστικά του πεδίου (τομέα) έρευνας
Συμπερασματικά, οι υπότροφοι εμφανίζονται να έχουν ένα έντονο ερευνητικό και ακαδημαϊκό προφίλ και να έχουν διευρύνει τους επαγγελματικούς τους ορίζοντες και τις δεξιότητες όπως τη μεθοδικότητα στον τρόπο εργασίας και τη διαχείριση χρόνου. Επιπλέον, η τρέχουσα επαγγελματική τους απασχόληση αποτυπώνεται σε μεγάλα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα της Ελλάδας και του Εξωτερικού, ενώ εμφανίζονται χαμηλά επίπεδα ανεργίας μεταξύ τους.
Εν κατακλείδι, η παρούσα έρευνα εστίασε τα συμπεράσματα της σε 5 βασικούς άξονες και πιο συγκεκριμένα μελετήθηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά των υποτροφιών και των υποτρόφων του ΙΚΥ, της εκπαίδευσης που λαμβάνουν οι υπότροφοι ΙΚΥ πριν, μετά αλλά και κατά τη διάρκεια της στήριξης, της επαγγελματικής σταδιοδρομίας με την ολοκλήρωση της στήριξης της χρηματοδότησης του ΙΚΥ και της αποπεράτωσης της εκπαιδευτικής τους διαδικασίας και του πεδίου έρευνας και δραστηριότητας των υποτρόφων.
Το συγκεκριμένο ερευνητικό έργο με επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθηγητή Γιάννη Καλογήρου, ανατέθηκε από το ΕΛΙΔΕΚ στο ΕΒΕΟ/ΕΜΠ με διαγωνιστική διαδικασία στο πλαίσιο της «1ης Προκήρυξης ερευνητικών έργων ΕΛΙΔΕΚ για την ενίσχυση των μελών ΔΕΠ και ερευνητών/τριών και την προμήθεια ερευνητικού εξοπλισμού μεγάλης αξίας». Πρόκειται για ένα από τα 7 έργα που εγκρίθηκαν στην περιοχή της «Διοίκησης και Οικονομικών της Καινοτομίας», έχει διάρκεια 36 μήνες και συνολικό προϋπολογισμό 175.000 ευρώ.
Το έργο έχει ως κύριο στόχο την ανάλυση και σε βάθος κατανόηση της συμμετοχής και του ρόλου των ελληνικών οργανισμών (επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, άλλοι δημόσιοι οργανισμοί) στα δίκτυα που σχηματίζονται από τις Ερευνητικές Κοινοπραξίες (Research Joint Ventures) που έχουν χρηματοδοτηθεί και χρηματοδοτούνται μέσω των επτά (7) Προγραμμάτων Πλαίσιο (1984-2013) και Horizon 2020 (2014-2020) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και τον βαθμό στον οποίο η σχετική ερευνητική δραστηριότητα έχει οδηγήσει στην παραγωγή καινοτομίας και στην ανάπτυξη επιχειρηματικότητας εντάσεως γνώσης. Τα προγράμματα αυτά αποτελούν το βασικό ευρωπαϊκό εργαλείο υποστήριξης της ερευνητικής δραστηριότητας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας στην Ευρώπη και κατ’επέκταση και στην Ελλάδα,
Η μεθοδολογική προσέγγιση του ερευνητικού έργου είναι πολύ-επίπεδη συνδυάζοντας ποικιλία συμπληρωματικών εμπειρικών μεθόδων: α) Ανάλυση Κοινωνικών Δικτύων (Social Network Analysis), β) μελέτες περίπτωσης, γ) έρευνα πεδίου, δ) Desk Research για ανάλυση δεδομένων από δευτερογενείς πηγές και ε) στατιστική ανάλυση όλων των δεδομένων που θα συλλεχθούν. Στόχος του έργου είναι να παράσχει προτάσεις πολιτικής για την υιοθέτηση μιας πιο σαφούς εθνικής στρατηγικής για την έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία με άξονα τα ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα. Φιλοδοξεί να συμβάλλει με προτάσεις για την ενδυνάμωση των υποστηρικτικών μέτρων για συμμετοχή σε αυτά και νέων επιχειρήσεων, τη διάχυση των καλών πρακτικών συμμετοχής, και την προώθηση της διασύνδεσης και αλληλεπίδρασης μεταξύ των ελληνικών οργανισμών με εξέχουσα θέση και ρόλο στα ερευνητικά δίκτυα ώστε να επιτυγχάνεται πιο αποτελεσματικά η διάχυση της γνώσης, η ενίσχυση της καινοτομίας και της καινοτόμου επιχειρηματικότητας.
Το έργο αφορά τη διαμόρφωση ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου βελτίωσης και εξορθολογισμού της διαδικασίας καλλιέργειας, επεξεργασίας και εμπορικής αξιοποίησης της μαστίχας με όφελος για όλους τους εμπλεκόμενους (μαστιχοπαραγωγούς και τοπική κοινωνία, Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου κ.ά.). Αναλυτικότερα, το έργο περιλαμβάνει: α) τον ακριβή προσδιορισμό των δραστηριοτήτων που συγκροτούν την αλυσίδα αξίας παραγωγής και εμπορικής εκμετάλλευσης της μαστίχας, καθώς και των διασυνδέσεων ανάμεσά τους, β) τη διερεύνηση των ευκαιριών που υπάρχουν για βελτίωση της λειτουργίας κάθε σταδίου της αλυσίδας αξίας, και γ) την πραγματοποίηση κατάλληλων παρεμβάσεων και δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνιστικού της πλεονεκτήματος.
Στο πλαίσιο του έργου εκπονήθηκε μελέτη για τη «Χαρτογράφηση της Αλυσίδας Αξίας της Καλλιέργειας, Παραγωγής και Διάθεσης προϊόντων Μαστίχας», καθώς και ο «Οδηγός για την καλλιέργεια, συλλογή και καθαρισμό της μαστίχας», ο οποίος στηρίζεται στην κωδικοποίηση της άρρητης γνώσης και τον προσδιορισμό βέλτιστων πρακτικών μέσω της πραγματοποίησης 17 αναλυτικών συνεντεύξεων και ενός workshop με μαστιχοπαραγωγούς. Επίσης, πραγματοποιήθηκε η αναβάθμιση του συστήματος μέτρησης καθαρότητας της μαστίχας, αξιοποιώντας περιλαμβάνει διάταξη πολυχρωματικής φωτογράφησης των δειγμάτων μαστίχας και ανάλυση της εικόνας με κατάλληλο λογισμικό που επιτρέπει την ποσοτική εκτίμηση της ποιότητάς του.