Το Εργαστήριο Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας (ΕΒΕΟ) είναι μια ακαδημαϊκή μονάδα στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου.

Ιστορικά το ΕΒΕΟ συνεχίζει την παράδοση της Σχολής που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’60 με πρωτοβουλία του καθηγητή Άγγελου Καλογερά, πρωτοπόρου για την εποχή του και τον ελληνικό χώρο. Ο Α. Καλογεράς, πολιτικός μηχανικός ο ίδιος, κατείχε την Έδρα των Βιομηχανικών Δομικών Κατασκευών της Ανωτάτης Σχολής Χημικών Μηχανικών.  Πολύ γρήγορα, αντελήφθη ότι οι σπουδές των Χημικών Μηχανικών χρειαζόταν να εμπλουτισθούν με νέες γνώσεις πέραν από τις καθαρά τεχνικές. Ο Χημικός Μηχανικός – ιδιαίτερα στην εποχή της εκβιομηχάνισης της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα μέσω της ανάπτυξης κλάδων και μονάδων  που συνδέονται στενά με τη χημική μηχανική– θα έπρεπε να είναι ικανός όχι μόνο  να σχεδιάσει μια νέα παραγωγική μονάδα, αλλά και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα υλοποίησης της και να διασφαλίσει τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής και αποδοτικής λειτουργίας της.

Ως αποτέλεσμα, ένα καινούργιο μάθημα, η «Τεχνικοοικονομική Μελέτη Χημικών Βιομηχανιών» εισήχθη  στο πρόγραμμα σπουδών της Σχολής και ο καθηγητής Καλογεράς το υποστήριξε με  τη συγγραφή ενός πρωτοπόρου για την εποχή του τρίτομου διδακτικού έργου (Η μελέτη της βιομηχανίας, Ο τόπος της βιομηχανίας, Ο προϋπολογισμός της χημικής  βιομηχανίας) που απέβλεπε μεταξύ άλλων να εισαγάγει το θέμα στους σπουδαστές  και γενικότερα να συμβάλλει στη μείωση της προχειρότητας και του εμπειρισμού  στην αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων. Το μάθημα περιελάμβανε μεταξύ άλλων τον χωρισμό των φοιτητών σε ομάδες και την εκπόνηση της μελέτης μιας συγκεκριμένης βιομηχανικής μονάδας από κάθε ομάδα σπουδαστών με την επίβλεψη-υποστήριξη κάθε ομάδας από έναν (μία) συνεργάτη της Έδρας καθώς και έναν έμπειρο μηχανικό από τον αντίστοιχο κλάδο της ελληνικής βιομηχανίας.

Η μεγάλη επιτυχία και αξία του νέου αυτού μαθήματος δεν προκύπτει μόνον από το ότι καθιερώθηκε από τότε και έως σήμερα –κάτω από διάφορους τίτλους– ως ένα από τα βασικά μαθήματα κορμού της Σχολής και από το γεγονός ότι όλοι οι μετέπειτα διακριθέντες χημικοί μηχανικοί –ιδιαίτερα στον χώρο της βιομηχανίας– το θεωρούν ως ένα από τα βασικότερα γνωστικά αντικείμενα και εφόδια για τη σταδιοδρομία τους. Επιπροσθέτως, για πρώτη φορά το μάθημα αυτό εισήγαγε την πρακτική της ομαδικής εργασίας και του ολοκληρωμένου έργου (project) στις σπουδές της Σχολής Χημικών Μηχανικών με σαφή στόχο την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης μελέτης για τον σχεδιασμό και την οργάνωση της υλοποίησης μιας βιομηχανικής μονάδας από τη σύλληψη της αρχικής ιδέας έως την κατασκευή και τη θέση της σε λειτουργία.

Μετά την αποχώρηση του καθηγητή Καλογερά, το έργο στην περιοχή αυτή συνεχίστηκε και ενισχύθηκε από πρωτοβουλίες του καθηγητή Νίκου Κουμούτσου, που ανάλαβε την κηδεμονία της συγκεκριμένης Έδρας και προώθησε τη μετονομασία της σε ΄Εδρα Τεχνικοοικονομικής Μελέτης Χημικών Βιομηχανιών (ΤΟΜΧΒ) που ανταποκρινόταν στο αντικείμενο και περιεχόμενό της. Μετά την ψήφιση του Ν. 1268/82, η Έδρα ΤΟΜΧΒ εντάχθηκε στον Τομέα ΙΙ του Τμήματος Χημικών  Μηχανικών, αρχικά ως Εργαστήριο ΤΟΜΧΒ, το οποίο στη συνέχεια μετονομάσθηκε το 1994 σε Εργαστήριο Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας (ΕΒΕΟ). Η σημερινή του στελέχωση και η χάραξη των ερευνητικών του κατευθύνσεων πραγματοποιείται στις αρχές του ’90 με καθοριστική συμβολή του τότε Διευθυντή του, Λευτέρη Παπαγιαννάκη (ΦΕΚ 307/1994, Τεύχος Β).

Σταδιακά νέες γνωστικές περιοχές αναπτύχθηκαν και σ’ αυτές εντάχθηκαν μαθήματα με αντικείμενα όπως: ανάλυση της δομής και εξέλιξης της ελληνικής βιομηχανίας και σχεδιασμός αναπτυξιακής πολιτικής σε κλαδικό και περιφερειακό επίπεδο, μελέτη της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας, αρχές οργάνωσης και διοίκησης παραγωγικών συστημάτων, έρευνα αγοράς, επιχειρηματική στρατηγική, τεχνικές λήψης αποφάσεων.  Σταδιακά τα θέματα ενέργειας, περιβάλλοντος και καινοτομίας εντάσσονται ως πρώτης προτεραιότητας ερευνητικά αντικείμενα σε διεθνές και εθνικό επίπεδο και ανοίγουν νέα πεδία διδασκαλίας και έρευνας.

Σημαντική εξέλιξη στην πορεία αυτή αποτέλεσε και η πρωτοβουλία με στόχο την ανάπτυξη και εισαγωγή μαθημάτων που συνδέουν την τεχνολογία με την επιχειρηματικότητα σε όλες τις Σχολές του ΕΜΠ, με επιστημονικό υπεύθυνο τον Λ. Παπαγιαννάκη, που επεκτάθηκε και σε πτυχιούχους μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων, σε συνεργασία με το Γραφείο Διασύνδεσης – Εξυπηρέτησης Φοιτητών και Νέων Αποφοίτων ΕΜΠ.  Στο πλαίσιο του ιδρυματικού αυτού Προγράμματος αναπτύχθηκε πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό, λειτούργησε ένα Εργαστήριο Επιχειρηματικότητας, οργανώθηκε έρευνα πεδίου για την επιχειρηματικότητα των νέων μηχανικών.

Σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, στο ΕΒΕΟ έχουν διατελέσει τα εξής μέλη ΔΕΠ:

• Λευτέρης Παπαγιαννάκης
• Δανάη Διακουλάκη
• Γιάννης Καλογήρου
• Μαρία Μανδαράκα
• Δάφνη Λίποβατς-Κρεμεζή

Αυτή τη στιγμή ενεργά είναι τα ακόλουθα μέλη:

• Γιώργος Μαυρωτάς
• Άγγελος Τσακανίκας
• Αιμιλία Πρωτόγερου

Οι παραπάνω υποστήριξαν και υποστηρίχθηκαν από πλήθος ερευνητών, διδακτορικών φοιτητών, μεταδιδακτορικών και απλών ερευνητών που εργάστηκαν στο ΕΒΕΟ και άφησε ο καθένας το αποτύπωμά του στις δραστηριότητες του.

Για το πιο πρόσφατο ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο, μπορείτε να αναζητήσετε το προφίλ του ΕΒΕΟ εδώ

Περισσότερες πληροφορίες και ιστορικά στοιχεία για το ΕΒΕΟ μπορούν να αναζητηθούν στο κεφάλαιο «Η οικονομική και διοικητική διάσταση των σπουδών του μηχανικού. Η περίπτωση της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ», των Γ. Καλογήρου, Δ. Διακουλάκη, Μ. Μανδαράκα  που περιλαμβάνεται στα πρακτικά του Επιστημονικού Συνεδρίου που διοργάνωσε το ΕΜΠ: «170 χρόνια Πολυτεχνείο: Οι μηχανικοί και η τεχνολογία στην Ελλάδα», από το οποίο και αντλήθηκαν οι πληροφορίες για την ιστορία του ΕΒΕΟ.