Η Ομάδα INFOSTRAG του Εργαστηρίου Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας (ΕΒΕΟ) του ΕΜΠ διοργάνωσε το 15ο Σεμινάριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας & την Οικονομία της Γνώσης την περίοδο 17-19 Ιουλίου 2020 στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Κυκλάδων. Το Σεμινάριο συνδιοργάνωσαν το Επιμελητήριο Κυκλάδων, το  Ίδρυμα Konrad Adenauer, ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛ/ΛΑΚ και το Πρόγραμμα Invent ICT.

Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία Covid-19 το φετινό Σεμινάριο είχε υβριδική μορφή, δηλαδή ένα μέρος των εισηγήσεων έγινε με φυσική παρουσία και οι υπόλοιπες διαδικτυακά. Επίσης, μεταδόθηκε σε ζωντανή μετάδοση μέσω του καναλιού του ΕΒΕΟ/ΕΜΠ στο YouTube. Ως προς το περιεχόμενό του, αναπόφευκτα δόθηκε έμφαση σε διάφορες διαστάσεις της υγειονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της στη λειτουργία του δημόσιου τομέα και στην οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα. Το Σεμινάριο περιελάμβανε 5 θεματικές ενότητες.

Η πρώτη ενότητα η οποία διεξήχθη σε δύο μέρη το πρωί και το απόγευμα της Παρασκευής, αφορούσε το ζήτημα του ψηφιακού μετασχηματισμού του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας, και την επίδραση της κρίσης της πανδημίας σε αυτόν. Στο πλαίσιο της, πραγματοποιήθηκαν παρουσιάσεις που αφορούσαν πολλές πτυχές του ευρύτατου και σημαντικού αυτού θέματος, όπως τον βαθμό απόκρισης της δημόσιας διοίκησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και του συστήματος εκπαίδευσης και έρευνας της χώρας στις απαιτήσεις που έθεσε η κρίση, πρωτοβουλίες φορέων του δημόσιου τομέα για την ενθάρρυνση της προσφοράς καινοτόμων λύσεων από τρίτα μέρη (νεοφυείς επιχειρήσεις, ερευνητές κ.λπ.), αλλά και τις προκλήσεις και ευκαιρίες που δημιουργεί η κρίση της πανδημίας για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του παραγωγικού τομέα. Σημειώνεται ότι η εναρκτήρια ομιλία της πρώτης ενότητας που πραγματοποιήθηκε από την Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ Δανάη Διακουλάκη αφορούσε μια ανάλυση της εξέλιξης της Πανδημίας στην Ευρώπη στηριζόμενη στα ποσοτικά δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Το πρωινό του Σαββάτου ήταν χωρισμένο σε δύο θεματικές ενότητες. Η πρώτη ήταν αφιερωμένη στην κεντρική ομιλία του Καθηγητή Ορέστη Τερζίδη, επικεφαλής του Ινστιτούτου για την Επιχειρηματικότητα, τη Διαχείριση της Τεχνολογίας και την Καινοτομία (EnTechnon) στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης. Η ομιλία του και η συζήτηση που ακολούθησε είχε ως θέμα τη μετατόπιση του παραδείγματος στην παραγωγή που επιφέρουν οι τεχνολογίες της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης, και οι οποίες μπορούν να βρουν εφαρμογή όχι μόνο στη βιομηχανία αλλά και σε πολλούς άλλους κλάδους, καθώς και τις ευκαιρίες που συνεπάγονται αυτές οι αλλαγές στις παραγωγικές διαδικασίες και τις εφοδιαστικές αλυσίδες για χώρες όπως η Ελλάδα.

Το δεύτερο μέρος του πρωινού του Σαββάτου αφορούσε το ζήτημα της καινοτόμου επιχειρηματικότητας αλλά και των ευκαιριών που δημιουργεί η κρίση της πανδημίας προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάστηκε από τον Δρ. Ευάγγελο Σιώκα (ΕΜΠ) ο απολογισμός της δράσης των δομών στήριξης επιχειρηματικότητας στο ΕΜΠ, δηλαδή της Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του ΕΜΠ (2011- σήμερα), της Θερμοκοιτίδας ΕΠΙ.νοώ (2014 – σήμερα) και του Προγράμματος Invent ICT (2017 – σήμερα) [ΕΠΙΣΕΥ-ΕΜΠ]. Επιπλέον, έγινε παρουσίαση καινοτόμων επιχειρηματικών σχημάτων που έχουν υποστηριχθεί από τη Θερμοκοιτίδα ΕΠΙ.νοώ και το Πρόγραμμα Invent ICT, κάποια από τα οποία αφορούν την παροχή λύσεων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η τελευταία παρουσίαση της συγκεκριμένης ενότητας πραγματοποιήθηκε από τον Αν. Καθηγητή ΕΜΠ και Διευθυντή του ΕΒΕΟ Άγγελο Τσακανίκα, και αφορούσε τις ευκαιρίες που έχει η φαρμακευτική βιομηχανία της χώρας για την επίτευξη μιας νέας αναπτυξιακής δυναμικής στη μετά Covid-19 εποχή.

Το απόγευμα του Σαββάτου διεξήχθη η τέταρτη θεματική ενότητα που είχε ως θέμα τις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας και τον ρόλο του ελληνικού παραγωγικού συστήματος στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται μετά και την κρίση της πανδημίας. Η ενότητα ξεκίνησε με την κεντρική ομιλία του Νίκου Βονόρτα, Καθηγητή Οικονομικών και Διεθνών Σχέσεων στο George Washington University, και Διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Πολιτικών για την Επιστήμη και την Τεχνολογία. Η ομιλία του ανέδειξε τον μετασχηματισμό που υφίσταται η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και οι παγκόσμιες αλυσίδες αξίας εξ’αιτίας δομικών παραγόντων όπως η 4^η βιομηχανική επανάσταση, ο αυξανόμενος οικονομικός εθνικισμός με χαρακτηριστική τη γεωπολιτική και οικονομική αντιπαράθεση Κίνας – ΗΠΑ, και οι διεθνείς στόχοι που έχουν τεθεί σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος του πλανήτη, και στους οποίους ήρθε να προστεθεί η πρόσφατη κρίση της πανδημίας. Ακολούθησε η ομιλία του Ομότιμου Καθηγητή ΕΜΠ Γιάννη Καλογήρου (μαζί με Άγγελο Τσακανίκα, Αιμιλία Πρωτόγερου και Παναγιώτη Παναγιωτόπουλο) η οποία αφορούσε την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας της χώρας στο περιβάλλον της τρέχουσας κρίσης μέσω της ενδυνάμωσης της λειτουργίας των βασικών αξόνων του τετραγώνου της οικονομίας της γνώσης (έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη, καινοτομία, επιχειρηματικότητα εντάσεως γνώσης και οικοδόμηση ικανοτήτων και δεξιοτήτων). Στη συνέχεια, ο Νίκος Διακουλάκης (Σύμβουλος Επενδύσεων, Πρώην Ειδικός Γραμματέας Υπ. Ανάπτυξης) πραγματοποίησε ομιλία που επικεντρώθηκε στις δομές και στους μηχανισμούς εφαρμογής των αναπτυξιακών προγραμμάτων. Ακολούθησε η παρουσίαση των Άγγελου Τσακανίκα (ΕΜΠ), Μιχάλη Βασιλειάδη (ΙΟΒΕ) και Πέτρου Δήμα (ΕΜΠ) που αφορούσε μια καινοτόμο προσέγγιση για την ποσοτικοποίηση της συμμετοχής των άυλων περιουσιακών στοιχείων στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Η επόμενη παρουσίαση πραγματοποιήθηκε από την Ευγενία Τοπάλογλου, Χημικό Μηχανικό ΕΜΠ, και αναφερόταν στην αλυσίδα αξίας του κλάδου τροφίμων, ποτών και καπνού στην Ελλάδα, ενώ η ενότητα έκλεισε με την παρουσίαση του Υπ. Διδάκτωρ ΕΜΠ Δημήτρη Σταμόπουλου που αφορούσε τις αλλαγές που επιφέρουν στην αγορά της αυτοκίνησης οι τεχνολογίες της ηλεκτροκίνησης κάνοντας αναφορά και στον ρόλο της τρέχουσας κρίσης.

Η πέμπτη και τελευταία ενότητα του Σεμιναρίου που πραγματοποιήθηκε το πρωί της Κυριακής χαρακτηρίστηκε από ποικιλία θεμάτων. Πρώτη ομιλία ήταν αυτή της Μαρίας Καββαδία, Δρ. Ιστορίας των επιστημών και της ιατρικής (European University Institute), στην οποία εξετάστηκαν ιστορικά παραδείγματα ασθενειών που πήραν πανδημική και επιδημική μορφή, επισημαίνοντας συνέχειες και ασυνέχειες στον τρόπο αντιμετώπισης τους, στις επιστημολογικές εξελίξεις που επέφεραν, στην επιστημονική καθώς και κοινωνική-πολιτισμική προσέγγιση τους, και στον κοινωνικό και πολιτισμικό αντίκτυπο που είχαν. Στη συνέχεια, ο Δρ. Πρόδρομος Τσιαβός, Υπεύθυνος Ψηφιακής Ανάπτυξης του πολιτιστικού οργανισμού Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσίασε τις δραστηριότητες ψηφιακής καινοτομίας που πραγματοποίησε η Στέγη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι οποίες και ανέδειξαν τις ευκαιρίες που έχει ο κλάδος του πολιτισμού στη χώρα. Τελευταία ομιλία ήταν αυτή του Πέτρου Στεφανέα, Επίκ. Καθηγητή ΕΜΠ, που αφορούσε ζητήματα ορθότητας και επαλήθευσης των μαθηματικών μοντέλων που εξετάζουν φαινόμενα πανδημίας. Το Σεμινάριο έκλεισε με τη συζήτηση των Συμπερασμάτων.

Κατεβάστε το Πρόγραμμα του Σεμιναρίου εδώ

Δείτε τις Παρουσιάσεις του Σεμιναρίου εδώ

Παρακολουθήστε όλες τις θεματικές ενότητες του Σεμιναρίου εδώ

Το Σεμινάριο περιελάμβανε τις ακόλουθες θεματικές ενότητες:

Παρασκευή 17 Ιουλίου, πρωί (10:00 – 13:30)

Η κρίση του Covid-19 και η επίδρασή της στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Κράτους και της Οικονομίας (Μέρος Α)

Παρασκευή 17 Ιουλίου, απόγευμα (18:00 – 21:30)

Η κρίση του Covid-19 και η επίδρασή της στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Κράτους και της Οικονομίας (Μέρος Β)

Σάββατο 18 Ιουλίου, πρωί (10:00 – 11:00)

H 4^η Βιομηχανική Επανάσταση πριν και μετά την κρίση του Covid-19: Επιπτώσεις, μαθήματα, προκλήσεις και ευκαιρίες για την Ευρώπη και την Ελλάδα

Σάββατο 18 Ιουλίου, πρωί (11:00 – 13:30)

Οι επιχειρηματικές ευκαιρίες και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα που δημιουργούνται από την κρίση του Covid-19 μέσω και της αξιοποίησης της έρευνας

Σάββατο 18 Ιουλίου, απόγευμα (18:00 – 21:30)

Η κρίση του Covid-19 και το ζήτημα της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, των Παγκόσμιων Αλυσίδων Αξίας (GVCs), της κινητικότητας των ανθρώπων, αγαθών και υπηρεσιών

Κυριακή 19 Ιουλίου, πρωί (10:30 – 11:30)

Η πανδημία μιας «νέας» ασθένειας: Ιστορικές συνέχειες και ασυνέχειες

Κυριακή 19 Ιουλίου, πρωί (11:30 – 12:30)

Συμπεράσματα του Σεμιναρίου: Γενική Συζήτηση